بررسی عوامل جامعه شناختی موثر بر تولید علمی در اجتماعات علمی (مطالعه موردی دانشگاه اصفهان)

چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناخت دقیق و علمی عوامل جامعه شاختی موثر بر تولید علمی اعضای اجتماعات علمی دانشگاه اصفهان صورت گرفته است. در ابتدا رویکردهای مختلف مورد استفاده در مطالعه تولید علمی و همچنین مفهوم و تاریخچه اجتماع علمی مورد بررسی قرار گرفته ، سپس عوامل موثر بر تولید علمی از دیدگاه نظریه پردازان اجتماع علمی (همچون رندل کالینز ، هاگستروم ، کوهن ، لاتور و ولگار) و نظریه پردازان ساختار هنجاری علم (از قبیل مرتن ، رزنیک و ...) شناسایی شده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایش می باشد و از شیوه نمونه گیری سهمیه ای استفاده شده است. جامعه آماری، کلیه اعضای هیئت علمی ، دانشجویان دکترا و دانشجویان سال دوم کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 89 – 1388 می باشند که تعدادشان برابر با 2865 نفر است و از میان آنها 340 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. مهم ترین نتایج این پژوهش عبارتند از : در میان گروه های تحصیلی ، گروه علوم پایه بالاترین میزان تولید علمی و گروه فنی و مهندسی پایین ترین تولید علمی را به خود اختصاص داده اند. رابطه مثبت و معناداری بین میزان تعهد هنجاری اساتید و دانشجویان و میزان تولید علمی آن ها وجود دارد. البته بین هنجار «کارآیی» و تولید علمی رابطه معکوس و معناداری ملاحظه شد. متغیرهای «میزان تعاملات و ارتباطات» ، «انرژی احساسی» و «اجماع معرفتی» نیز یک رابطه مثبت و معنادار را با تولید علمی نشان می دهند. اما در مدل رگرسیونی متغیر «فضای توجه نمادین» تأثیر گذاری معناداری را بر تولید علمی نشان نداد و از معادله حذف شد.